گروه سیاسی مشرق - وضعیت برجام با وجود صحبت‌های ولی‌الله سیف، رئیس‌ بانک مرکزی که دستاوردهای اقتصادی آنرا هیچ خواند، در هاله‌ای از ابهام است.[1] دیروز «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ریاست یک هیأت متشکل از هفت کمیسیونر برای دومین بار به ایران سفر کرد تا به گفته خودش برای آغاز همکاری‌های ایران و اروپا بویژه در خصوص اجرای کردن برجام هماهنگی‌های لازم را انجام دهد.[2]

اما آنچه از ظواهر امر پیداست موضوع تراکنش‌های مالی با بانک‌های اروپایی با وجود اظهارات دولتی‌ها در باز بودن سوئیفت انجام نمی‌شود. پایگاه اقتصادی «فورچن» نیز در این‌باره نوشته است که با وجود رفع تحریم‌های هسته‌ای ایران، همچنان تجارت با ایران با دشواری زیادی مواجه است و همین امر موجب گلایه شرکت‌های اروپایی شده است.

روز پنج‌شنبه هفته گذشته نیز دو مقام وزارت خارجه آمریکا و دو مقام دفتر کنترل دارایی‌های وزارت خزانه داری آمریکا در نشستی که برای توضیح نحوه سرمایه‌گذاری در ایران در پاریس داشتند، با انبوهی از سوالات و بدبینی مسئولان شرکت‌های بزرگ اروپایی از جمله ایرباس، لورال، تالیس و پژو-سیتروئن مواجه شدند.[3]

در همین رابطه، یک مقام ارشد اتحادیه اروپا با اشاره به واهمه بانک‌های بزرگ برای همکاری با ایران و اتصال 3 بانک ایرانی به سوئیفت پرده از ماجرای سفر موگرینی برداشت و گفت سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای اطمینان بخشی به بانک‌ها طراحی شده و ما قصد داریم از ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی حمایت کنیم.[4]

موضوع نحوه اجرای برجام حال به یکی از سئوالات مهم محافل خبری و افکار عمومی تبدیل شده است. مبحثی که با قرار گرفتن خبر نامه کمیسیون امنیت‌ملی به ظریف برای ارائه گزارش برجام به مجلس روی خروجی خبرگزاری‌ها، بیشتر مورد توجه قرار گرفت.

بر همین اساس، اسماعیل کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از نامه این کمیسیون به وزیر امور خارجه برای ارائه گزارش روند اجرای برجام به نمایندگان مجلس خبر داد و گفت: اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس با ارسال نامه‌ای به آقای ظریف وزیر امور خارجه، از وی خواسته‌‌اند که طبق قانون مصوب مجلس، گزارش روند اجرای برجام را به مجلس ارائه کند.

وی افزود: نامه اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس به وزیر خارجه پیرامون ارائه گزارش از روند اجرای برجام از سوی نایب‌رئیس کمیسیون به آقای ظریف ارسال شده که اعضای کمیسیون در این نامه گذشتن زمان 3ماهه ارائه گزارش از روند اجرای برجام را به وزیر خارجه یادآوری کرده‌اند.[5]

همچنین سیدحسین نقوی‌حسینی یکی دیگر از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در گفت‌وگویی بیان داشت که با اینکه گزارش وزارت امور خارجه از اجرای برجام باید 26 فروردین به مجلس ارائه می‌شد، اما هنوز این گزارش ارائه نشده است.[6]

موضوعی که واکنش حسن قشقاوی معاون کنسولی ، امور مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه را در پی داشت و وی در این باره اظهار داشت:‌ براساس برنامه از پیش تعیین شده 26 فروردین آقای ظریف، وزیر امور خارجه گزارش نظارتی سه ماهه نخست اجرای برجام را به مجلس ارسال کرده است.

قشقاوی گفت: طبق زمان بندی و دعوت‌های صورت گرفته، وزارت خارجه آماده پاسخگویی به مجلس شورای اسلامی است تا قانون برجام به دقیق ترین شکل ممکن اجرا شود.

این مقام مسئول همچنین تاکید کرد: به لحاظ آماری حضور وزارت امور خارجه در کمیسیون های مجلس ، صحن علنی و غیرعلنی حضور کاملی بوده است.[7]

در این راستا حسن سبحانی‌نیا نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با صحه گذاشتن به سخنان قشقاوی از تحویل گزارش برجام از سوی وزارت امور خارجه خبر داد و گفت: به محض اینکه کمیسیون های تخصصی مجلس جلسه ای داشته باشد، موضوع برجام و گزارش وزارت امور خارجه در دستور کار قرار می گیرد.[8]

به نظر می‌رسد ابهامات موجود در روند اجرایی شدن برجام آنقدر زیاد است که بایستی گزارشی مبسوط در این زمینه به افکار عمومی داده شود. عدم اطلاع نمایندگان مجلس در این عرصه نیز بر ابهامات موجود می‌افزاید که بررسی آن در صحن علنی مجلس را ضرورت می‌بخشد تا هم نمایندگان و هم ملت ایران از اتفاقاتی که به سرعت در اولین ماه سال افتاده با خبر شوند. جالب اینجاست که سرعت این اتفاقات و اعترافات مسئولان دولتی در مورد عدم پایبندی طرف مقابل به اجرای تعهداتش آنقدر زیاد است که انبوهی از مسائل را بوجود آورده که این موضوع نیز بر لزوم سرعت بخشی به بررسی این امر در بهارستان می‌افزاید.